Với vị trí cửa ngõ phía Bắc của tỉnh Quảng Trị, nơi có Quốc lộ 1A đi qua, thị trấn Hồ Xá là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của huyện Vĩnh Linh. Hồ Xá đang từng bước thực hiện điều chỉnh mở rộng quy hoạch địa giới hành chính từ 736 ha lên 2.030 ha. Để xây dựng Hồ Xá đạt chuẩn đô thị văn minh, ngoài sự hỗ trợ từ Trung ương, tỉnh, huyện, thị trấn Hồ Xá phát huy nội lực, triển khai nhiều giải pháp có trọng tâm, trọng điểm nhằm thúc đẩy nền kinh tế - xã hội phát triển nhanh, bền vững, nâng cao đời sống Nhân dân, kết hợp chỉnh trang hạ tầng đô thị.
Hồ Xá hướng đến phát triển đô thị ngày càng năng động, hiện đại.
Quá trình xây dựng đô thị văn minh, bám sát tình hình thực tế tại địa phương, thị trấn Hồ Xá xác định tập trung vào các nhóm nhiệm vụ cụ thể. Trước hết khai thác tối đa thế mạnh, tiềm năng, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy thương mại - dịch vụ, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp phát triển đa dạng, tạo bước chuyển mới về chất lượng, hiệu quả kinh tế. Huy động, sử dụng đúng mục đích những nguồn vốn đầu tư vào hình thành cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội một cách đồng bộ, chuẩn quy hoạch. Phát động xây dựng điểm khu phố văn minh kiểu mẫu, tiến đến nhân rộng trong toàn thị trấn. Bên cạnh đó, tăng cường công tác quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; chú trọng công tác cải cách hành chính, phát triển chính quyền số, kinh tế số và xã hội số trong từng ngành, lĩnh vực; nâng cao năng lực, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức khi thực thi công vụ.
Theo đó từ năm 2015- 2023, từ nguồn vốn ngân sách và nguồn xã hội hóa, trên địa bàn thị trấn Hồ Xá đã đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, sửa chữa 162 công trình giao thông, thiết chế văn hóa, xã hội... với tổng mức đầu tư 689,3 tỷ đồng. Các công trình công cộng xây mới đúng quy hoạch, kiến trúc hài hòa, đảm bảo quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành. Đến nay trên 95% đường giao thông của thị trấn được cứng hóa, nhựa hóa. 100% khu phố lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng; có nhà văn hóa sinh hoạt cộng đồng hoạt động thường xuyên, nền nếp. Trên 90% số hộ có nhà ở kiên cố phù hợp với kiến trúc chung đô thị.
Thị trấn lựa chọn 2 tuyến phố Trần Phú và Trần Hưng Đạo làm điểm, vận động Nhân dân cùng chung tay xây dựng tuyến phố văn minh. Tiến hành ký cam kết với hộ gia đình, cơ sở kinh doanh, đơn vị liên quan về áp dụng thực hiện điểm bộ tiêu chí tuyến phố văn minh. Đồng thời thường xuyên kiểm tra tình hình thực thi pháp luật, đảm bảo ổn định trật tự, mĩ quan đô thị xanh - sạch - đẹp - an toàn - văn minh. Từ tuyến đường điểm Trần Phú, Trần Hưng Đạo, thị trấn Hồ Xá định hướng nhân rộng ra hơn 20 tuyến phố văn minh, tạo diện mạo đô thị ngày càng khởi sắc, khang trang và hiện đại.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, hiện tỷ trọng dịch vụ - thương mại tăng lên 54%, tỷ trọng nông nghiệp giảm xuống 19%. Xác định thương mại - dịch vụ là lĩnh vực kinh tế cơ bản, môi trường thu hút đầu tư, giải quyết việc làm cho lao động. Vì vậy địa phương đặc biệt quan tâm chỉ đạo phát triển kết cấu hạ tầng sản xuất, kinh doanh cả về số lượng, quy mô và ngành nghề. Tạo môi trường thuận lợi cho nhiều thành phần kinh tế tham gia hoạt động thương mại - dịch vụ. Toàn thị trấn hiện có trên 1.980 cơ sở kinh doanh dịch vụ, góp phần đưa tổng thu ngân sách hàng năm tăng hơn 50%. Trung bình mỗi năm có từ 250- 300 lao động được tạo việc làm mới, kể cả lao động xuất khẩu. Kinh tế phát triển, đời sống Nhân dân không ngừng cải thiện, nâng cao, thu nhập bình quân đầu người đạt 75 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo giảm 3 - 5% /năm, hiện ở mức 1,68%; hơn 98% người dân tham gia bảo hiểm y tế.
Phong trào xây dựng nếp sống văn minh đô thị lan tỏa rộng khắp, thu hút đông đảo mọi tầng lớp Nhân dân tham gia, hưởng ứng sôi nổi. 100% khu phố, đơn vị, trường học tại thị trấn Hồ Xá được công nhận khu phố, đơn vị văn hóa; hơn 98% hộ gia đình văn hóa. 100% hộ dân sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh; tỷ lệ rác thải thu gom, xử lý đạt 100%. Lĩnh vực giáo dục và đào tạo chuyển biến tích cực, quy mô, mạng lưới trường lớp ngày càng mở rộng, chất lượng giáo dục toàn diện cũng như mũi nhọn luôn dẫn đầu toàn ngành. Thị trấn hiện có 6/8 trường đạt chuẩn quốc gia, trong đó 4 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 2. Hồ Xá giữ vững đơn vị đạt chuẩn quốc gia về y tế. Công tác quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội được tăng cường, bảo đảm. 100% khu dân cư đạt tiêu chí an toàn về an ninh trật tự; 17/17 khu phố tiến hành lắp đặt hệ thống camera giám sát an ninh.
Từ những kết quả thực hiện 9 tiêu chí, căn cứ Quyết định số 04/2022/QĐ-TTg ngày 18/2/2022 của Thủ tướng chính phủ về Ban hành Quy định tiêu chí, trình tự, thủ tục xét công nhận đô thị văn minh, UBND thị trấn Hồ Xá đã đăng ký xây dựng “Thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh” năm 2024. Theo đó UBND huyện Vĩnh Linh tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn thị trấn Hồ Xá đạt chuẩn đô thị văn minh theo kế hoạch. Mặt khác, để Hồ Xá tiếp tục hoàn thiện, giữ vững, nâng cao những tiêu chí đã đạt, huyện Vĩnh Linh đề ra các nhóm nhiệm vụ, giải pháp thiết yếu, đặc biệt hoàn thành việc điều chỉnh quy hoạch địa giới hành chính, tăng quy mô dân số, lao động phi nông nghiệp. Trên cơ sở ranh giới hành chính của thị trấn, nghiên cứu đề xuất mở rộng không gian đô thị ra một số xã lân cận, đảm bảo tính kết nối.
Cùng với đó, phối hợp Ban Quản lý khu công nghiệp tỉnh, các sở, ban, ngành, doanh nghiệp đẩy mạnh thu hút đầu tư cơ sở hạ tầng vào Khu Công nghiệp Tây Bắc Hồ Xá; Khu du lịch sinh thái, thương mại, dịch vụ Bàu Đưng và tuyến phố đêm thuộc tuyến đường Nguyễn Văn Linh... Đồng thời, thực hiện chủ trương xã hội hoá trong kêu gọi đầu tư thiết chế văn hoá mang đậm tính cộng đồng, hệ thống trục cảnh quan khu vực trung tâm Hồ Xá...
Với sự quan tâm chỉ đạo sâu sát, định hướng, tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt từ các cấp, thị trấn Hồ Xá tiếp tục phát huy nội lực, quyết tâm hoàn thành thắng lợi những mục tiêu đã đặt ra, tạo tiền đề vững chắc đẩy nhanh tốc độ phát triển trong các giai đoạn tiếp theo. Phấn đấu xây dựng thị trấn Hồ Xá trở thành đô thị loại 4 trong thời gian sớm nhất, xứng đáng là đơn vị trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa phía Bắc tỉnh Quảng Trị.
Thái Nam Sơn- Chủ tịch UBND thị trấn Hồ Xá